Hoera, vandaag ben je jarig! Tip van Anneke van der Plaats

(“Hij” is de persoon met dementie)

Mensen met dementie leven in continue verwondering over wat er gebeurt. Wanneer de verjaardag wordt gevierd is het belangrijk om iemand te helpen onthouden dat hij jarig is en te voorkomen dat hij denkt “waar komt al dat bezoek voor?” Je kan kleine posters op de verschillende plekken in de kamer hangen met een foto van de jarige en daar onder de tekst: ‘Piet Jansen is jarig vandaag. Hiep, hiep hoera! Het is een feestdag vandaag.’ Die posters moeten duidelijk zichtbaar zijn, dus qua afmeting liefst groter dan A4. Het is dan wel belangrijk om een foto te gebruiken waar iemand zich zelf nog in herkent. Je kan dat van te voren uitproberen door foto’s te laten zien uit verschillende fases van zijn leven.

De avond ervoor kan je de stoel versieren. Dat was vroeger als kind een hele verrassing om te zien als je ’s morgens de kamer binnenkwam! Nog niet de hele kamer versieren, want dat kan te overweldigend zijn. Dan eerst lekker in alle rust ontbijten en vervolgens vraag je “zullen we straks samen de slingers op gaan hangen? Want jij bent jarig vandaag.” Gebruik van die leuke, ouderwetse slingers. Hang hooguit twee slingers in de breedte en twee slingers in de lengte op. Niet kris-kras door elkaar, want dat is te onrustig.

Maak er een feestelijke dag van! Bezoek, taart, samen de kaarsjes uitblazen en ‘lang zal hij leven zingen’ is allemaal leuk. Vooral cadeautjes uitpakken is geweldig, wellicht met hulp van iemand anders als dat nodig is. Ik zou de pakjes alleen niet achter elkaar geven, bijvoorbeeld ieder kwartier één. Zet de cadeautjes op een voor de jarige zichtbare plek. Daar kan dan weer een bordje bij met de tekst: ‘cadeautjes voor de jarige Piet’. Geef iets waar hij actief mee bezig kan zijn. Of als iemand dat niet meer kan, dingen waarmee hij zich ook passief kan vermaken. Probeer aan te sluiten op wat hij vroeger leuk vond. Een iPod met favoriete muziek, mooie oude films van vroeger, of van die net echte dieren die je kan aaien. Ouderwetse spelletjes zoals ‘ganzenbord’ of ‘mens erger je niet’ zijn ook leuk.

Maar het allerleukste is gezellig samen te zijn!

dr. Anneke van der Plaats
 
Zij is sociaal geriater en co-auteur van:
De wondere wereld van dementie
Het demente brein. Omgaan met probleemgedrag.
Meer kwaliteit van leven. Integratieve persoonsgerichte dementiezorg.