Dichterbij...

Op 19 maart gingen noodgedwongen alle verpleeginstellingen dicht. Sinds afgelopen maandag zijn 25 locaties weer open. Een proef van twee weken. Als blijkt dat het goed gaat, zullen er meer locaties open gaan. Het moment waarop één vaste bezoeker bij zijn of haar geliefde op bezoek mag, onder strikte voorwaarden, komt langzaam dichterbij. Dat is voor sommige mensen alvast heerlijk en voor de rest hopelijk een bemoedigend vooruitzicht. Maar ondertussen…

Wat moet een mens ondertussen met zijn verlangen naar de partner die in een instelling woont? En moeilijker nog, wat moet die partner met dementie?
Hoe krijgen we het voor elkaar om dichterbij elkaar te komen in deze situatie? Nee, nogmaals er is niets wat een persoonlijk bezoek kan vervangen.
Steeds vaker duikt het begrip ‘huidhonger’ op: huidhonger gaat over het gemis van lichamelijke aanraking. Een normale levensbehoefte. De behoefte aangeraakt te worden maar ook om aan te raken. Een zoen, een hand op de schouder, hand in hand zitten, iemands wang strelen… Zelfs als u op bezoek kunt, dan mag dat nog niet. Dat is bijzonder frustrerend en de spontaniteit is ver te zoeken.

Toch kunnen we, langs een omweggetje, iets doen om een beetje te voorzien in die behoefte. Praten over liefdevolle aanraking is één stap. “In gedachte geef ik je elke avond voor het slapen gaan een zoen”.
“Als ik nu naast je zat, dan pakte ik je hand vast.” Het is misschien onwennig, maar gelukkig kunnen we bijleren. Het is nu extra waardevol, maar belangrijk is het altijd. Misschien kent u wel een gedichtje over de liefde? Een liedje? Haalt u aan de telefoon of tijdens het beeldbellen herinneringen op aan die eerste keer dat u samen voor het eerst elkaar een kus gaf?

Maar er kan nog wel iets meer. Kunt u zich het gevoel herinneren van dat eerste lentezonnetje op uw huid? Hoe u zich daaraan kunt koesteren? Ik denk dat als we verder brainstormen op dit spoor, we de huidhonger wel wat kunnen afzwakken.

Denk bijvoorbeeld aan een “warmtedier”. Een zachte dierenknuffel die opgewarmd kan worden in de magnetron en naar lavendel geurt. Dan valt er iets te strelen en ervaart degene die het dier op schoot heeft warmte. Het zou mooi zijn als iedereen voor wie dat werkt er een heeft. Een dier waarvan u weet dat uw familielid er van houdt. Ieder een eigen exemplaar is ook voor de hygiëne van belang.

En als de zon niet schijnt, misschien een warmtekussen. Dat is zou ook voor de mantelzorgers wel fijn zijn. Niet alleen voelt het behaaglijk, het kan ook de spanning in de spieren wat verminderen!
En wat dacht u van een paar comfortabele sloffen? Oudere mensen kunnen ook in het voorjaar nog koude voeten hebben omdat ze minder gemakkelijk bewegen.
Ook valt te denken aan behaaglijke kleding. Je behaaglijk voelen is misschien even belangrijker dan ‘strak in het pak’ zitten.

En laten we vooral de kracht van suggestie, de kracht die uitgaat van nostalgische muziek, van liedjes over de liefde, van liedjes van verlangen niet vergeten…

auteur: Desirée van Keulen