Als je de werking van de hersenen begrijpt, dan kan je bedenken wat ‘gunstig’ is

Dementie. Velen krijgen er vroeg of laat mee te maken. Wanneer de diagnose wordt gesteld, verwacht iedereen het ergste. De angst voor aftakeling, verlies van controle, verlies van de eigen identiteit en de veranderende relatie met dierbaren. De omgeving worstelt met onbegrepen gedrag. Hét schrikbeeld van de ouder wordende mens in deze tijd. 

Dit kan anders! Vanaf 1970 ben ik werkzaam in de ouderenzorg. Eerst als verpleeghuisarts en daarna als sociaal geriater. Wat me in het bijzonder interesseert is hoe het leven met een handicap aangenaam kan zijn. Over dit onderwerp heb ik mijn proefschrift geschreven. Uiteindelijk gaat het erom, de leefwereld van deze groep ouderen aan te passen zodat ze zich prettiger voelen. 

De laatste jaren heb ik mij in de beleving van mensen met dementie verdiept door het bestuderen van de neurowetenschappen. Er ging een wereld voor mij open. Veel van wat wij voor waar aannamen met betrekking tot de beleving en het gedrag van mensen met dementie blijkt volledig anders te liggen. Vaak is de oplossing om hun leven te veraangenamen veel dichterbij, en zijn er veel meer mogelijkheden dan we denken. Deze kennis wil ik graag verspreiden. Mijn werk is nu ook mijn hobby geworden.

Iedereen kan het leren

Als je de werking van de hersenen begrijpt, dan kan je bedenken wat ‘gunstig’ is, voor mensen met dementie. Daar hoef je geen neurowetenschapper voor te zijn, iedereen kan dat leren.

Dan kan je een positieve, stimulerende leefomgeving creëren waarin zij bijna als vanzelf beter functioneren en het leven samen nog echt leuk kan zijn! Zij 'stijgen' dan als het ware in hun brein en kunnen nog heel veel wél!

Deze inzichten heb ik samen met het BreinCollectief vertaald in een praktische Brein Omgeving Methodiek™: een integrale visie op bouwen, inrichten, zorgen, bejegenen en dagbeleven die vooral praktische handvatten biedt, zodat het zowel bij mensen thuis als op de werkvloer in (thuiszorg)instellingen ook werkelijk 'landt'. 

Tip voor beter omgaan met dementie voor familie

De kans dat mensen met dementie langer prettig thuis kunnen wonen is vele malen groter wanneer de familie, vrienden en andere mensen in de naaste omgeving weten hoe het brein van een persoon met dementie werkt zodat je hem/haar optimaal kunt ondersteunen. Speciaal voor hen heb ik recent samen met Dick Kits het boek ‘De dag door met dementie’ geschreven.

Tip voor beter omgaan met dementie voor professionals

Opnieuw laait met het recente IGZ rapport over 150 verpleeghuizen de discussie over de kwaliteit van verpleeghuiszorg op. Het positieve nieuws is dat het belang van het 'methodisch' toepassen van betere omgevings- en belevingszorg bij dementie opnieuw extra aandacht krijgt. Tot 1 oktober kunnen erkende verpleeginstellingen in het kader van het programma 'Waardigheid en trots' voor 2017 extra middelen voor scholing aanvragen.

Onze Brein Omgeving Methodiek sluit hier heel mooi op aan. Je kunt deze methodiek leren door een van deze opleidingen te volgen: De eerste lichting Brein Omgeving Coaches zwaaide op 30 juni af. Deelnemende (thuis)zorginstellingen zijn zo enthousiast over het resultaat dat zij opnieuw studenten voor een volgende opleiding hebben opgegeven. 
Een heerlijk gevoel geeft dat! Wat we doen, doet er toe! Wij ervaren iedere keer opnieuw wat het creëren van een gunstige omgeving - in de breedste zin van het woord - voor positief effect heeft op mensen met dementie en degenen die hen verzorgen. Dat gun ik iedereen...

Hartelijke groet,
Opgetekend door Jacqueline Rempt tijdens een interview met dr. Anneke van der Plaats.

Dr. Anneke van der Plaats is sociaal geriater en co-auteur van:
De wondere wereld van dementie
Het demente brein. Omgaan met probleemgedrag.
Meer kwaliteit van leven. Integratieve persoonsgerichte dementiezorg.
De dag door met dementie
 
    12-07-2016 00:00